RTV Nunspeet

"Ja, wij zijn wel geschrokken, maar het verbaast ons ook weer niet. Het is natuurlijk al langer bekend dat er van alles mankeert aan de elektrische bussen en nu is voor iedereen duidelijk wat er mis is. Het baart ons echt zorgen", reageert Freek Rebel van de ChristenUnie.

De bussen werden eind vorig jaar allemaal gecontroleerd toen ze naar de nieuwe vervoerder gingen. Dat gebeurde door onderzoeksbureau TÜV Nord. Omroep Gelderland kreeg via de Wet open overheid (Woo) een inventarisatielijst van alle problemen in handen.

Bij de keuring werden bij 91 procent van de bussen problemen in de chauffeurscabine ontdekt. Chauffeurs vertellen daarnaast anoniem tegen Omroep Gelderland dat ze fysiek last hebben van het werk. "Er zijn collega's die strompelend uit de bus komen."

Lichamelijke klachten

Leendert Lodder (50Plus) noemt de situatie onverantwoord. "Dit kan gewoon niet. We weten wat er allemaal gebeurd is en dit bevestigt nogmaals wat we al weten: wat er allemaal mis is." Hans van Ark (CDA) sluit zich daarbij aan. "Ik trok al eerder aan de noodklok over deze bussen. De veiligheid van chauffeurs, maar ook van de passagiers moet topprioriteit hebben."

Uit hetzelfde onderzoek van TÜV Nord blijkt ook dat 70 procent van de bussen de neiging heeft om naar rechts te trekken. In een rapport uit 2021 wordt dat door een onderzoeksbureau ook al opgemerkt. "Daardoor moet er continu tegenkracht gegeven worden met de rechterarm, waardoor op lange termijn klachten aan die arm kunnen ontstaan."

Voorzieningen

"Dat die bussen naar rechts trekken, dat kan gewoon niet. Contractueel zal het allemaal vast goed geregeld zijn, maar het oplossen van deze problemen moet echt topprioriteit hebben", zegt Van Ark. Ook Rebel trekt aan de bel. "Het is kwetsbaar. Chauffeurs krijgen is al lastig en dan moeten de voorzieningen gewoon goed zijn."

De vervoerder EBS nam de bussen vorig jaar over van Keolis. Directeur Wilko Mol zegt dat er inmiddels minder klachten binnenkomen na een zogenoemde verbetercampagne en dat ze de geconstateerde zaken willen verbeteren. Maar, zo zegt EBS, daar is wel tijd voor nodig.

Dat er minder klachten binnenkomen, komt volgens een van de chauffeurs omdat er minder gemeld wordt. "Chauffeurs zijn het melden zat. Ik meld ook niet meer, omdat ik het gevoel heb dat er niet geluisterd wordt." Directeur Mol herkent dat beeld niet. "Maar als er klachten van chauffeurs zijn, dan kijken we daar natuurlijk naar."

Politiek moet ingrijpen

Voor Lodder is het vertrouwen in een snelle oplossing wel weg en moet de provincie ingrijpen. "Wij zijn als politiek medeverantwoordelijk voor deze situatie en moeten maatregelen nemen om te voorkomen dat de chauffeurs nog verder in de ellende komen. Wie z'n gat verbrandt, moet op de blaren zitten."

Volgens Rebel zijn de problemen met de bussen het gevolg van een te vergaande marktwerking. "We zijn daarin te ver gegaan door alles aan één partij over te laten" schetst hij. Er zijn volgens Rebel meerdere varianten om dit in de toekomst te voorkomen. "Bijvoorbeeld door de bussen bij een partij onder te brengen en de rest van de aanbesteding bij een andere partij."